Μέχρι και πριν από τέσσερα χρόνια, η Ινδία ήταν η μεγαλύτερη… αγορά του Tik Tok. Η εφαρμογή διέθετε μια βάση 200 εκατομμυρίων χρηστών η οποία συνεχώς αυξανόταν. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι χρήστες έβλεπαν τις ζωές τους να αλλάζουν μέσα από τα βίντεο που δημοσίευαν στο Tik Tok. Και ενώ όλα έδειχναν πως το Tik Tok ήταν… ασταμάτητο και τίποτα δεν θα μπορούσε να το επηρεάσει αρνητικά, ήρθαν οι εντάσεις στα σύνορα μεταξύ Ινδίας και Κίνας και όλα άλλαξαν.

Μετά τη βία που ξέσπασε στα σύνορα, η κυβέρνηση της Ινδίας αποφάσισε να προχωρήσει στην απαγόρευση της εφαρμογής στις 29 Ιουνίου 2020. Αυτό ήταν…

Σε μια νύχτα το TikTok αποτελούσε παρελθόν για τους χρήστες της Ινδίας. Λογαριασμοί και βίντεο αν και συνεχίζουν να βρίσκονται στον διαδικτυακό αέρα παραμένουν «παγωμένα».

Το παράδειγμα της Ινδίας θα μπορούσε να αποτελέσει μια ματιά στο… μέλλον για το τι μπορεί να συμβεί και στις Ηνωμένες Πολιτείες όπως αναφέρει το bbc.com.

Στις 24 Απριλίου, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπέγραψε ένα νομοσχέδιο που θα μπορούσε τελικά να απαγορεύσει το TikTok από τις ΗΠΑ, σηματοδοτώντας ένα νέο κεφάλαιο μετά από χρόνια απειλών και αποτυχημένης νομοθεσίας.

Ο νόμος απαιτεί από την εταιρεία που κατέχει το TikTok, Bytedance, να πουλήσει το μερίδιό της στην εφαρμογή εντός των επόμενων εννέα μηνών, με επιπλέον τρίμηνη περίοδο χάριτος, διαφορετικά θα αντιμετωπίσει πιθανή απαγόρευση στη χώρα. Η Bytedance λέει ότι δεν έχει καμία πρόθεση να πουλήσει την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης και έχει δεσμευτεί να αμφισβητήσει τη νομοθεσία στο δικαστήριο.

Η απαγόρευση μιας τεράστιας εφαρμογής μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα ήταν μια άνευ προηγουμένου στιγμή στην αμερικανική ιστορία της τεχνολογίας, αν και η διαφαινόμενη δικαστική μάχη αφήνει επί του παρόντος αβέβαιη τη μοίρα του TikTok.

Τι δείχνει το παράδειγμα της Ινδίας

Το παράδειγμα όμως της Ινδίας δείχνει τι μπορεί να συμβεί όταν μια χώρα αποφασίσει να απεγκαταστήσει το TikTok από τα smartphone των πολιτών της.

Η Ινδία δεν είναι η μόνη χώρα που έκανε αυτό το βήμα αφού τον Νοέμβριο του 2023, το Νεπάλ ανακοίνωσε επίσης την απόφαση να απαγορεύσει το TikTok. Το Πακιστάν έχει εφαρμόσει μια σειρά προσωρινών απαγορεύσεων από το 2020.

Το παράδειγμα της απαγόρευσης του TikTok στην Ινδία δείχνει ότι οι χρήστες προσαρμόζονται γρήγορα, αλλά και ότι όταν το TikTok «πεθαίνει», μεγάλο μέρος της κουλτούρας που «γέννησε» πεθαίνει μαζί του.

Ποιος θα καλύψει το «κενό» που θα αφήσει πίσω του το Tik Tok;

Όταν το TikTok τέθηκε εκτός σύνδεσης στην Ινδία, η κυβέρνηση απαγόρευσε 58 άλλες κινεζικές εφαρμογές μαζί με αυτό, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που σήμερα αυξάνονται σε δημοτικότητα στις ΗΠΑ, όπως η εφαρμογή αγορών μόδας Shein. Καθώς περνούσαν τα χρόνια, η Ινδία απαγόρευσε περισσότερες από εκατό κινεζικές εφαρμογές, αν και οι διαπραγματεύσεις έφεραν πρόσφατα μια ινδική έκδοση του Shein ξανά στο διαδίκτυο.

Το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και στις ΗΠΑ. Ο νέος νόμος δημιουργεί προηγούμενο και δημιουργεί έναν μηχανισμό για την αμερικανική κυβέρνηση να απαλλαγεί από άλλες κινεζικές εφαρμογές. Οι ανησυχίες για το απόρρητο και την εθνική ασφάλεια που εκφράζουν οι πολιτικοί σχετικά με την TikTok θα μπορούσαν να ισχύουν και για μια σειρά από άλλες εταιρείες.

Και όταν μια δημοφιλής εφαρμογή αφαιρείται, άλλοι μπορούν να προσπαθήσουν να καλύψουν το κενό. «Μόλις το TikTok απαγορεύτηκε, άνοιξε μια ευκαιρία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων», λέει ο Nikhil Pahwa, ένας Ινδός αναλυτής τεχνολογικής πολιτικής και ιδρυτής του ειδησεογραφικού ιστότοπου MediaNama . «Πολλές ινδικές νεοφυείς επιχειρήσεις ξεκίνησαν ή στράφηκαν για να καλύψουν το κενό».

Για μήνες, ο ινδικός τεχνολογικός τύπος πλημμύρισε με νέα σχετικά με αυτές τις πολυσύχναστες νέες ινδικές εταιρείες κοινωνικών μέσων, με ονόματα Chingari, Moj και MX Taka Tak . Ορισμένοι βρήκαν αρχική επιτυχία, προσελκύοντας πρώην αστέρια του TikTok στις πλατφόρμες τους και εξασφαλίζοντας επενδύσεις, ακόμη και κρατική υποστήριξη. Διέσπασε την ινδική κοινωνική αγορά σε διαφορετικές γωνιές καθώς οι νέες εφαρμογές πάλευαν για κυριαρχία, αλλά αυτή η «χρυσή» βιασύνη μετά το TikTok δεν κράτησε πολύ.

Τον Αύγουστο του 2020, το Instagram κυκλοφόρησε μια ροή βίντεο σύντομης μορφής που ονομάζεται Reels, λίγους μήνες μετά την απαγόρευση του TikTok. Το YouTube ακολούθησε το ίδιο με το Shorts , τη δική του λειτουργία αντιγραφής TikTok, ένα μήνα αργότερα. Το Instagram και το YouTube είχαν ήδη εδραιωθεί στην Ινδία και το πεδίο των νέων start-ups δεν είχε καμία ευκαιρία.

«Υπήρχε πολύς θόρυβος γύρω από τις εναλλακτικές λύσεις του TikTok, αλλά οι περισσότερες εξαφανίστηκαν μακροπρόθεσμα», λέει ο Prateek Waghre, εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος Ελευθερίας Διαδικτύου , μιας ινδικής ομάδας υπεράσπισης. «Τελικά, αυτό που ωφελήθηκε περισσότερο ήταν μάλλον το Instagram».

Εάν το TikTok απαγορευτεί στις ΗΠΑ, το αμερικανικό τοπίο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να ακολουθήσει παρόμοια πορεία με αυτή της Ινδίας. Τέσσερα χρόνια μετά την απαγόρευση, το Instagram και το YouTube έχουν ήδη βρει το… δρόμο τους για τα σύντομα βίντεο. Ακόμη και το LinkedIn πειραματίζεται με μια ροή βίντεο τύπου TikTok.